Deniz Savaşlarının Tarihi - Bölüm 1

Tarihsel anlamda teknolojik ve siyasi gelişmelerin üç temel dönemi vardır - Erken dönem, Altın Çağ, ve Modern çağlar. Önceki makalede eski uygarlık zamanlarında Deniz Teknolojisinin dünyayı nasıl şekillendirdiğini konuştuk. Bugün Yelkenlerin Altın Çağı veya Keşif Çağı olarak bilinen ara döneme odaklanacağız.

Yelkenler Çağı, çoğu akademisyenin kabul edeceği milletlerarası ticaret ve deniz aracılıyla göçün haberini veren yelkencilik donanmalarının artışı ile 1500'ün sonlarında başladı. Son kürek odaklı gemiler denizi refah aracı olarak gören ülkeler tarafından rüzgar odaklı yelkenlerin seri üretimine başlanması ile yok olmaya başladı. Bu yeni refah ve büyüme Donanmaların sadece bir ülkenin sınırlarını korumalarını değil, ayrıca yeni yeni keşfedilmiş ve dünyaca bilinen oldukça işlek nakliye güzergahlarını korumalarını gerektirdi.

Kürek odaklı gemileri içeren son büyük çatışma 1571'deki İnebahtı Deniz Muharebesi idi. Amiral Don Juan tarafından önderlik edilen, Avrupa Katolik Donanma Eyaletleri'nin derlemesi olan Kutsal İttifak, Yunanistan'ın Sahil açıklarında büyük Osmanlı Donanması ile karşılaştı. Kürek odaklı kadırgaların yaygın kullanımını içeren bu savaş, Marmara'da yıllarca sürecek olan hem de Dünyanın her tarafında ekonomik ve jeofizik sömürgeciliğin müjdecisi olacak yaklaşan Avrupa egemenliği dönemi anlamına gelecekti.

Bu süre boyunca çoğu milletler hem ticaret ve Savaş için gemi inşa etmeye başladı. Bundan önce gemi inşaatı sahile yakın bir konum sağlayan damarlar çevresinde yoğunlaşıyordu. Uluslararası denizler üzerinde açık su geçitleri Avrupa Milletleri okyanusa ve dünyanın her yerine dışarı doğru keşfederken çok tehlikeliydi. Bunun nedeni yalnız erken dönem gemilerin tasarımı değil, ayrıca bu araştırma ve keşfin erken döneminde olan Deniz Korsanlığının varlığı idi. Üç en büyük Milletler (ve onların müttefikleri) Yeni Dünyada toprak, kalas, ve altın şeklinde yeni yeni keşfedilen kaynaklar için yarışıyordu. Ticaret güzergahları ayrıca 1602'de yeni yeni kurulmuş Hollanda Doğu Hindistan Şirketi gibi şirketlere muazzam servet kaynakları sağlayan Türkiye, Çin, ve Hindistan ile Doğuya yakın korunur ve müsait hale geldi.

1600'ler ve 1700'ler başlarında Milletler uluslararası denizlerdeki düşman kargo nakliyelerine saldırmak için Privateerların (korsan) kullanımından yararlandı. Bir korsan ve privateer arasındaki önemli fark, privateerlar bir miller tarafından diğeri üzerinde korsancılık hareketi yapmasına izin verilmiş kaptanlar ve gemilerdi. Çoğu ülkenin Privateerları donanma rezervi veya türü sayılırdı ve sıklıkla her suçu temize çıkarmak için Kraliyet veya Eyalet Affı verilirdi (Sir Francis Drake'te olduğu gibi). Birçoğu Millet filolarını iki önemli inşaat yöntemi dışında inşa etti. İlki onları çok yavaş ve çok büyük yapan ilk zırh koruması kavramını geliştirmeye başlayan yelken kadırgası idi. İkinci tasarım kavramı ise inşaat odağı koruma yerine ateş gücü ve dönüş kabiliyetine dönen "Sıranın gemisi" veya "Savaşın erkeği" idi. Bu, çok amaçlı gemiler inşa etmek yerine; gemilerin taşıma, sade bir koruma platformu (eskort), veya direk saldırma amacı gibi belirli bir göreve göre tasarlandığı bir yeni yeni adapte edilmiş Donanma stratejisi ile çakıştı. Korsanlar sık sık bir kaç küçük saldırı gemileri kullanıyordu ve büyük bölümde Donanma gemilerine karşı çatışmalarda en başarılıları efsanevi olan vur-kaç taktikleri ile başarılılardı.

İngiliz Edward Teach veya "Karasakal" genelde dünyanın batı bölümündeki en başarılı Korsan kabul edilir. 200 üzeri korsana emreden ve Fransız ve İspanyollara karşı 4 gemilik bir filo yüzdüren. Karasakal yalnızca uluslararası denizler baskınlarında başarılı değildi. Hızlı vuran ve sürpriz taktikleri kullanışı onun gemilere, şehirlere baskın yapması, ve hatta bir kere Charleston, Kuzey Karolina'yı sudan ablukaya alması ile dünyaca ünlü oluşuna yol açtı.

Hatta Karasakal bile dünya çapında korkulan ve en başarılı bayan korsan ile karşılaştırılamazdı. Ching Shih, Cheng I'nin eşi, Güney Çin denizinde en önemlisi Hollanda Doğu Hindistan Şirketi olan ticari ve Eyalet nakliyelerini terörize etmiş kendine öz Korsan Donanmasını komuta etti. Cheng I ile evlendikten sonra Doğu tarihinde Kızıl Bayrak Filosunun Amirali olarak tanınmış bir korsan olarak resmileşti. 1500 gemi ve tahmini 180,000 denizciye komuta etti. Çoğu popüler çin ıvır zıvırlarından üretilmiş küçük baskın gemileri idi. Ching Shin ayrıca dünya tarihinde haksız kazandığı ganimeti tuttuğu halde korsanlığı bırakan bir kaç korsandan biri olarak belirtilir.

Kaptan Jack Rackham "Patiska Jack" olarakta bilinen bir ingilizdi. Tarihteki en büyük korsanlardan bir tanesi değildi. İdeal olarak sadece kendininkilerden küçük gemilerle çatışmaya girdi ve dönemin adı çıkmış korsanları kadar uzaklara yelken açmazdı. Sadece karayip sularında yelken açardı. Ancak, o her zaman var olmuş en cesur ve cüretli korsanlardan biri olarak hatırlanacak. Ayrıca korsanlığın altın çağı olan yelkenlerin altın çağı boyunca.  

Onun ve ekibinin başardığı en akıl almaz ve muzaffer hareketlerden biri ispanyol gemisinin ekibinin sonraki gün yüksek denizde patiska jack ile çatışmak için beklerken İspanyol donanmasından ele geçirilmiş İngiliz şalopayı gece çalmasıydı. İspanyol gemisi düşük deniz süresince hareketsizdi, Rackham'ın ilk adımı atıp gemiye geçerek onu ele geçirmesine fırsat verdi.

Efsane şöyle der: İspanyol gemisini basmayı kutlamadan sonra ekibi ile sarhoş ele geçirildi. Kaptan Rackham, arıtılıp sonra asılacaktı. Ekip ortaklarından ikisi "Anne Bonny" ve "Mary Read" bir efsane yarattı. İnanılmaz Rackham bizi bu dönemin en ünlü ortaklıklarından ve ikonik eserlerden biri ile terkedecekti: "Rackham Bayrağı", bir diğer adıyla bugün bilinen "Korsan Bayrağı".  

700 ortalarından neredeyse 1850'lere kadar formasyonel filoların gelişimi gemi tasarımında daha fazla varyasyonlara izin verdi. İki paralel düşünce tarzı şekil almaya başladı. Bazı milletlerin en büyük filonun en başarılı olacağına inandığı anda diğerleri "güç sayıdan üstündür" felsefesi altında büyüklük yerine teknoloji geliştirmeye başladı. Büyük Britanya gibi bazı milletler bakır ile astarlama gibi gövde kaplamaya başlarken öteki yandan yeni yeni kurulmuş ABD gibileri kompozit inşa gövdelerini kullanmayı seçti. Bazı ülkeler demir plakaları ilk kez kıyı ve gemi toplarına karşı koruma şeklinde kullandı. Buda toplarda ve mühimmatta bu ilkel zırhı delebilmek için gerekli hızlı gelişimlere yol açtı. Zırh ve silah güçlendirmesinin bu aşaması, bu dönemin baş kısımlarında en büyük silah hayranlığı ile yapılan gemilerin en başarılı olacağını şartını koşan tasarım felsefesinin feragatına yol açtı. Şalopalar, korvetler, ve firkateynler eski yelkenli gemilerden daha çekici hale geldi. Bazım gemiler atış filoda atış operasyonlarının merkezi olarak tasarlanır iken küçük ve daha çevik gemiler formasyon aldı ve anti-gemi (özellikle) rolü üstlendi.

Bu, dikkate değer ihtilaller ve ayaklanmalar içeren küreselleşen çatışmanın hem de Napolyon dönemi formunda büyük ölçekli fetih savaşlarının şafağı idi. Tabi ki hala Trafalgar Muharebesi gibi efsanevi deniz savaşları sunacaktı. Bu dönem dünyayı bir Donanmanın amacı ve rolü kadar şekillendirecekti. Önceden, savaş zamanında donanmalar genellikle düşman filoları ve limanlarına karşı anti-gemi ve abluka görevleri idare etti. Denizin kontrolü ordu için bölgesel erzakın kontrolü anlamına geldiği iyice kesinleşmişti. Bu nedenle, donanmalar genel savaşlarda daha büyük roller almaya başladı. Sadece askerleri ve ekipmanları taşımak yerine gemiler nehir savunması, deniz aracılığıyla işgal, ve birçoğu diğer rollerde bunları yapması için gitgide özelleştirilen savaş gemilerinden yararlanırken yer aldı.  

Clayton Remy & Aston Peters