Samolot premium Ła-7 Dołguszyna jest uzbrojony w dwa działka SzWAK kal. 20mm, zakupisz go w naszym sklepie Gaijin.net 

Czołg lekki T-60 w Muzeum Czołgów w Kubince.

Działko SzWAK (wielkokalibrowy karabin lotniczy Szpitalnego-Władimirowa) było najczęściej używanym radzieckim działkiem podczas II Wojny Światowej. Początki tej konstrukcji sięgają roku 1931, gdy rosyjski rząd wydał rozkaz wdrożenia do produkcji rodzimego wielkokalibrowego karabinu maszynowego dla lotnictwa, wykorzystującego nowo wprowadzone pociski 12,7x108 mm. Borys Szpitalny i Siemion Władimirow odpowiedzieli na wezwanie, modyfikując mechanizm odpalający karabinu SzKAS kalibru 7,62 mm i powiększając go tak, by mógł obsłużyć naboje żądanego kalibru. Niestety zmiany konstrukcyjne nie umożliwiły wykorzystania zestandaryzowanych pocisków 12,7x108 mm, ponieważ mechanizm odpalający nie był przystosowany do używania amunicji z łuską bez kryzy, a tym samym konieczne było użycie nabojów z kryzą wystającą, oznaczonych jako 12,7x108R. Powstała w ten sposób broń weszła do masowej produkcji w 1935 roku, lecz szybko okazało się, że cierpi na szereg wad. Złożona konstrukcja zawierająca dużą liczbę ruchomych części cierpiała na częste awarie i była powodem wysokich kosztów produkcji. Co więcej, wspomniana niestandardowa amunicja sprawiała problemy logistyczne. Jeszcze w tym samym roku, po wyprodukowaniu mniej niż stu karabinów tego typu, produkcję wstrzymano. Na tym samym projekcie oparto się już w 1936 roku przy opracowywaniu powiększonej wersji SzWAK-a korzystającego z pocisków 20x99R.

Powstały w ten sposób SzWAK kalibru 20 mm był automatycznym działkiem zasilanym pasami amunicyjnymi i przeładowywanym za pomocą energii gazów wylotowych. Wykorzystywał odziedziczony po karabinie SzKAS system tzw. komory zasilającej, będący bębnem zdolnym pomieścić 11 pocisków. Dzięki takiemu rozwiązaniu pociski płynnie opuszczały pas, a ogniwa komorę. Zapobiegało to również gwałtownym szarpnięciom, które trapiły konkurencyjne konstrukcje i doprowadzały do zacięć broni. W zależności od wariantu działka jego szybkostrzelność wynosiła 700-800 strz./min., a prędkość wylotowa pocisku dochodziła do 790 m/s. Zazwyczaj zasilane było pasami amunicyjnymi zawierającymi od 120 do 180 pocisków.

Produkowano cztery warianty działka: MP, KP, TP i SP, różniące się od siebie szybkostrzelnością i długością lufy. MP (lub TNSz) było wersją czołgową wykorzystywaną w lekkich czołgach T-30 i T-60 (drugi z pojazdów możecie przetestować w War Thunderze). KP montowano w skrzydłach samolotów takich jak Polikarpow I-16 typ 28 i we wczesnych wersjach Iłów 2 Szturmowik (oba samoloty są dostępne w grze). W wieżyczkach obronnych bombowców znalazła zastosowanie wersja TP — znajdziecie ją w górnym stanowisku strzeleckim ciężkiego bombowca Jer-2. Jednak najpopularniejszym wariantem był SP wraz z synchronizatorem. Znalazł on zastosowanie w myśliwcach takich jak Ła-5 i Ła-7, w których działko zamontowane było w kadłubie i strzelało przez śmigło oraz w Jakach, w których znalazło się ono pomiędzy głowicami silnika.

Skrzydło samolotu Bf-109 po trafieniu pociskiem z działka SzWAK kal. 20mm

W trakcie trwania II Wojny Światowej wykorzystywano różne rodzaje amunicji do działka SzWAK. Standardowa amunicja burząco-zapalająca (HEI) nosiła oznaczenie OZ, a burząco-zapalająco-smugowa — OZT. Alternatywnie dostępna była również amunicja burząco-odłamkowa (HE-FRAG), oznaczona jako OF, oraz burząco-odłamkowo-zapalająca (HEI-FRAG) oznaczona jako OFZ.

Co do amunicji przeciwpancernej, standardowa (API) nosiła oznaczenie BZ (oraz BZT dla pocisków API-T) i była w stanie przebić do 24 mm pancerza z odległości 100 metrów. Niektóre źródła donoszą, że dla wariantu działka TNSz opracowano również amunicję przeciwpancerną z rdzeniem z węglika wolframu (APCR) zdolną podobno przebić boczny pancerz czołgów średnich PzKpfw III i PzKpfw IV z odległości do 350 metrów.

SzWAK udowodnił, że kompaktowa broń może być efektywna i sprawdzić się przez cały okres trwania II Wojny Światowej. Wyprodukowano ponad 100 000 egzemplarzy tego działka. Wytwarzano je jeszcze krótko po wojnie, lecz ostatecznie zostało zastąpione działkiem Berezin B-20 dysponującym podobną szybkostrzelnością i prędkością wylotową pocisku przy znacznie mniejszej masie własnej.

Autor: Jan “RayPall” Kozák