Opancerzone pojazdy zadebiutowały podczas starć Wielkiej Wojny, ale wtedy jeszcze nie było wiadomo, jaką formę powinien przyjąć doskonały czołg. John Walter Christie był niezwykle utalentowanym i płodnym projektantem motoryzacyjnym, który poświęcił się zagadnieniu konstrukcji pojazdów bojowych. Do końca wojny opracował on gąsienicowe podwozie, które mogło również poruszać się bez gąsienic na dużych kołach, by rozwijać znaczne prędkości na drogach. W latach 20. US Army dopiero eksperymentowała z pojazdami opancerzonymi, a szorstkie obejście Christiego spowalniało rozwój współpracy, pomimo robiących wrażenie prędkości i mobilności jego konstrukcji, wszak maksymalna prędkość 60 mph to nie bagatela! Sfrustrowany brakiem zaangażowania Amerykanów, Christie zaczął poszukiwać zagranicznych kupców – zainteresowane były Polska, Związek Radziecki i Wielka Brytania (przeczytaj o Cruisierze Mark III A13 w nadchodzącym artykule).

Christie, prawdziwy kapitalista, znalazł chętnych kupców – Sowieci byli skłonni bez oporów zapłacić kwotę, jaką sobie zażyczył. Dzięki wykorzystaniu organizacji handlowej Sowieci mogli obejść restrykcje eksportowe (nie oni jedni tak robili) i pozyskać dwa M1931 bez wieżyczek, ale z częściami zamiennymi i licencję, by skonstruować ich więcej. Te dwa pojazdy otrzymały oznaczenie Быстроходный танк 1, po rosyjsku szybkobieżny czołg 1, BT-1. Miano BT-2 otrzymały egzemplarze zbudowane w Rosji, BT-3 były metryczną konwersją, a BT-4 dostosowano do wymogów operacyjnych Rosjan, zachowując jednak mocno pochylony, spiczasty przód pierwowzoru.

BT-5 w końcu spełnił wymagania sowieckich dowódców – licencjonowane podwozie z oryginalnym wyposażeniem pozwoliło osiągnąć to, czego chcieli oni i Christie: powstał czołg poruszający się szybko w terenie, a jeszcze szybciej na drogach. Na zdjęcie i schowanie gąsienic oraz sprzęgnięcie łańcuchami kół napędzających z tylnymi kołami nośnymi wystarczało 30 minut. W Rosji nie było jednak rozwiniętej sieci utwardzonych dróg, dlatego na dłuższą metę to rozwiązanie nie sprawdziło się. W grze można jednak zobaczyć kunsztownie wymodelowane drążki kierownicze przednich kół nośnych. Jednak nawet na gąsienicach pojazd jest szybki i oczywistym jest, że również w grze rozwija dużą prędkość. Nie tak oczywistą cechą jest rozbudowane „zawieszenie Christiego”, które w owych czasach zapewniało mu niezwykłą dzielność terenową, pozwalając w mig pokonywać nierówny teren. To był zaiste быстроходный танк!

BT-5 został w grze wiernie odwzorowany. Wielka dbałość o szczegóły sprawia, że niełatwo odróżnić go od prawdziwego wozu. Kliknij na miniaturkę, aby zobaczyć zdjęcie w pełnej rozdzielczości​.

Główne uzbrojenie czołgu stanowi armata 20-K kalibru 45 mm, jednak jej penetracja jest mniejsza niż odpowiedników i często do pokonania wroga potrzeba wielu trafień, nawet z bliska. Do odległości 1000 m przeciwpancerny pocisk BP-240SP ma największa penetrację, jednak domyślny pocisk przeciwpancerno-burzący z czepcem i czepcem balistycznym BP-240 sprawdza się lepiej – penetracja to tylko 68 mm na dystansie 100 m, ale pocisk zawiera ładunek burzący. Amunicję należy dobierać z rozwagą, a celować uważnie. Na szczęście przeładowanie zajmuje tylko 3,4 sekundy.

Pietą achillesową czołgów serii BT jest cienki pancerz, na kadłubie mający 40/15/13 mm grubości, a na wieży 20/15/15 mm. Wizją Christiego był czołg penetrujący front i siejący zniszczenie i chaos za jego linią – odpowiedź na statyczne starcia okopów I Wojny Światowej. Potwierdzeniem słuszności jego teorii bitew pancernych był w pewnym sensie Blitzkrieg. Ścierając się z BT niemal na pewno masz przewagę! Oponent jest niewielki i szybki, więc celuj dobrze. Trafienie z BT nie powinno być śmiertelne, dlatego lepiej jest wystawić się na ostrzał i dobrze wymierzyć śmiertelny strzał, niż spudłować i być trafionym kilka razy podczas przeładowywania.

Dowódcy BT, nie obawiajcie się jednak! Waszym pancerzem jest prędkość. Podobnie jak M2A4, wasz czołg świetnie nadaje się do flankowania. Rozpędza się wprawdzie wolniej, ale rozwija większą prędkość. Tak jak przewidywał Christie, czołg może bez problemu dotrzeć na tyły wroga i razić go stamtąd. Najlepszą taktyką jest zapomnienie o utrzymywaniu pozycji albo zajmowaniu punktów strategicznych i objechanie linii frontu w celu zaatakowania z boku lub od tyłu. BT-5 to czołg rezerwowy o Klasyfikacji Bitewnej równej 1,0, dlatego przeważnie jego adwersarzami są nowi gracze, którzy nie znają niuansów bitew pancernych i wystawiają się na ostrzał. Wprawny gracz z wyszkoloną załogą może stawać w szranki nawet z pojazdami o Klasyfikacji Bitewnej 3,0 i wychodzić zwycięsko z pojedynków. Taktyką zapewniającą sukcesy i dużo zabawy jest zbliżenie się do przeciwnika, zwłaszcza takiego jak działo samobieżne StuG, i jeżdżenie wokół, posyłając jeden pocisk po drugim, nim wróg nie zostanie zniszczony. Jak widać, dobra mobilność kompensuje wady lekkiego pancerza. Nie zapomnij o artylerii! Salwa może nie tylko niszczyć wroga, ale także odwrócić jego uwagę, pozwalając na szybką zmianę położenia.

Choć czołgi serii BT nie były bardzo przydatne podczas II Wojny Światowej, to pozwoliły Sowietom zdobyć wiedzę o projektowaniu podwozi, którą wprowadzili w życie projektując jeden z najskuteczniejszych i najlepiej zbalansowanych czołgów swoich czasów, czyli T-34. Widząc owoce prac radzieckiego przemysłu, Brytyjczycy znów zainteresowali się wcześniejszymi projektami, co doprowadziło do powstania czołgu Cruiser Mark III A13. Czechosłowackie zakłady Českomoravská Kolben-Daněk przypuszczalnie skopiowały układ ośmiu dużych kół (ale nie zawieszenie) dla ich LT-38, znanego później jako Pz 38(t).

Chciałbyś poznać historię innych pojazdów oraz samolotów? Wystarczy, że klikniesz tutaj, a ukaże Ci się lista wszystkich artykułów z serii „Profil Pojazdu”.

Autor: Joe “Pony51” Kudrna