Godło 7 Eskadry Bojowej im. Tadeusza Kościuszki zostało zaprojektowane przez pilot Elliota Chessa. Przedstawiało czerwoną krakowską rogatywkę i dwie skrzyżowane kosy, na tle barw flagi Stanów Zjednoczonych Ameryki co miało podkreślić polsko-amerykańską przyjaźń.

Eskadra „Szalonych Jankesów” to  jednostka myśliwska Wojska Polskiego, która swoją sławę w II Rzeczpospolitej zdobyła w trakcie wojny polsko-bolszewickiej. Swoją charakterystyczną nazwę wzięła od amerykańskich ochotników służących w tejże jednostce. Służyło w niej 21 Amerykanów, w tym 20 pilotów i jeden obserwator m.in. Merian Cooper znany amerykański filmowiec. 

Walka o niepodległość

Początków 7 eskadry myśliwskiej upatrujemy w momencie stworzenia III Eskadry Lotniczo Bojowej, 7 listopada 1918 roku. Samolotami tej jednostki były myśliwce pozostawione przez Austriaków. Jednostkę szybko przerzucono w okolice Lwowa do walki z wojskami Ukraińskiej Republiki Ludowej, które otoczyły Wojska Polskie we Lwowie.

W grudniu 1918 roku, zmieniono nazwę eskadry na 7 Eskadrę Lotniczą. Przez prawie rok, do 20 września 1919 (zakończenie wojny polsko-ukraińskiej) eskadra wykonała 197 lotów bojowych. Używano wtedy samolotów Fokker D.VIII i Albatros D.III. Walka jednak nie była skończona, kolejnym decydującym epizodem w historii 7 eskadry były walki w trakcie wojny polsko-bolszewickiej.

Na Kijów

W październiku 1919 roku, w Eskadrze służyło 8 pilotów amerykańskich, potem przybyli kolejni ochotnicy zza Atlantyku. W listopadzie 1919 dowództwo eskadry objął Cedric Fauntleroy, a Merian C. Cooper został jego zastępcą. 31 grudnia 1919 jednostka przyjęła nazwę 7. Eskadra Myśliwska im.

Tadeusza Kościuszki. Nasi „dzielni Jankesi” wzięli udział w ofensywie na Kijów (prowadzoną przez Wojsko Polskie i sojusznicze wojska ukraińskie pod dowództwem Symona Petlury), gdzie wielokrotnie brali udział w lotach rozpoznawczych i szturmowych na pozycje wojsk sowieckich. Amerykanie przyczynili się do zdobycia Berdyczowa demoralizując wojska przeciwnika. Niestety po zdobyciu Kijowa (7 maja 1920 roku) Wojsko Polskie zostało zmuszone do odwrotu przez nacierające oddziały 1 Konnej Armii gen. Budionnego, które wykrył kpt. Crawford, pilot 7 eskadry.

Obrona Lwowa

23 czerwca 1920 roku 7 eskadra została przeniesiona na lwowskie lotnisko, gdzie dokonano napraw poszczególnych maszyn i uzupełniania poniesionych strat w czasie walk powietrznych nad Ukrainą. Następnie eskadrę otrzymała rozkaz przelotu na lotnisko w Hołobach, tam piloci otrzymali za zadanie wykonywanie lotów szturmowych na czołówki 1 Armii Konnej Budionnego. To właśnie za atakowanie radzieckich kawalerzystów z niesamowitym poświęceniem i odwagą do amerykańskich pilotów przylgnęła nazwa „Szaleni Jankesi”.

„Amerykanie, mimo wycieńczenia, walczą jak opętani. Bez ich pomocy dawno by nas diabli wzięli” – raportował w 1920 roku jeden z polskich dowódców piechoty. 7 eskadra opóźniała i siała popłoch w szeregach nieprzyjaciela. Poświęcenie amerykańskich lotników nie poszło na marne. Dzięki śmiałemu kontruderzeniu Wojsk Polskich 16 sierpnia 1920 roku znad rzeki Wieprz, Armia Czerwona szturmująca Warszawę została zmuszona do odwrotu. Zmieniło to bieg wojny polsko-bolszewickiej, którą Polska wygrała, krzyżując plany światowej rewolucji Lenina.

Tradycja

Przez cały 1920 rok Eskadra Kościuszkowska wykonała ponad 462 loty bojowe tracąc 3 amerykańskich pilotów. „Jankesi” udowodnili swoje poświęcenie dla sprawy polskiej będąc jedną z najlepszych eskadr w Wojsku Polskim w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Ich trud został doceniony, czterech Amerykanów po wojnie otrzymało Krzyż Walecznych, kolejnych dziewięciu Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari.

Tradycje 7 eskadry myśliwskiej były i są kontynuowane, słynny dywizjon 303 przejął godło oraz zwyczaje swojej poprzedniczki, a obecnie tą tradycję kontynuuje  23 Baza Lotnicza i stacjonująca w niej 1 Eskadra Lotnictwa Taktycznego „Warszawa”.

Marcin "Marcinex" Lewicki - Najmłodszy członek działu historycznego, każdy artykuł to dla niego nowa dawka doświadczenia. Prywatnie uczeń liceum ogólnokształcącego zafascynowany bronią pancerną z okresu II wojny światowej i największymi bitwami tejże wojny. W wolnym czasie praktykuje sport na świeżym powietrzu.  

Polski Dział Historyczny