- For PC
- For MAC
- For Linux
- OS: Windows 7 SP1/8/10 (64 bit)
- Procesor: Dual-Core 2.2 GHz
- Pamięć: 4GB
- Karta graficzna: Karta obsługująca DirectX 10.1: Intel HD Graphics 5100 / AMD Radeon 77XX / NVIDIA GeForce GTX 660. Minimalna rozdzielczość to 720p
- Połączenie sieciowe: Internet szerokopasmowy
- Dysk twardy: 17 GB
- OS: Windows 10/11 (64 bit)
- Procesor: Intel Core i5 lub Ryzen 5 3600
- Pamięć: 16 GB lub więcej
- Karta graficzna: Karta obsługująca DirectX 11: Nvidia GeForce 1060 lub lepsza, Radeon RX 570 lub lepsza
- Połączenie sieciowe: Internet szerokopasmowy
- Dysk twardy: 95 GB
- OS: Mac OS Big Sur 11.0 lub nowszy
- Procesor: Core i5, minimum 2.2GHz (Xeon nie jest wspierany)
- Pamięć: 6 GB
- Karta graficzna: Intel Iris Pro 5200 (Mac) lub podobna od AMD/Nvidia. Minimalna rozdzielczość to 720p.
- Połączenie sieciowe: Internet szerokopasmowy
- Dysk twardy: 17 GB
- OS: Mac OS Big Sur 11.0 lub nowszy
- Procesor: Intel Core i7 (Xeon nie jest wspierany)
- Pamięć: 8 GB
- Karta graficzna: Radeon Vega II lub lepsza
- Połączenie sieciowe: Internet szerokopasmowy
- Dysk twardy: 95 GB
- OS: Ostatnie wydania 64bit Linux
- Procesor: Dual-Core 2.4 GHz
- Pamięć: 4 GB
- Karta graficzna: NVIDIA 660 z nowymi sterownikami (nie starsze niż 6 miesięcy) / podobna od AMD z nowymi sterownikami (nie starsze niż 6 miesięcy) (minimalna rozdzielczość to 720p) ze wsparciem Vulkan
- Połączenie sieciowe: Internet szerokopasmowy
- Dysk twardy: 17 GB
- OS: Ubuntu 20.04 64bit
- Procesor: Intel Core i7
- Pamięć: 16 GB
- Karta graficzna: NVIDIA 1060 nowymi sterownikami (nie starsze niż 6 miesięcy) / podobna od AMD z nowymi sterownikami (nie starsze niż 6 miesięcy) (minimalna rozdzielczość to 720p) ze wsparciem Vulkan
- Połączenie sieciowe: Internet szerokopasmowy
- Dysk twardy: 95 GB
Bf 109 G-6, pilotowany przez Franza Stiglera eskortuje uszkodzoną B-17stkę. Kamuflaż został przygotowany przez LoneWolfSones | Pobierz Tutaj
Ludwig Franz Stigler urodził się w Regensburgu 21 sierpnia 1915 roku. Był młodszym z dwóch synów Franza Stiglera. Wspominając później dzieciństwo, Stigler pozytywnie wspominał rodziców – matka oczekiwała od niego dyscypliny i wpajała mu chrześcijańskie wartości od najmłodszych lat, zaś ojciec był bardziej swobodnym człowiekiem. Ubóstwiając ojca, który służył jako pilot samolotu zwiadowczego w I Wojnie Światowej, Stigler używał imienia Franz.
Oberleutnant Franz Stigler |
Po wojnie ojciec Stiglera zajmował się końmi w pobliskiej posiadłości. Tam poznał ojca Józefa – katolickiego księdza, który również służył w siłach powietrznych. Wtedy to zadecydowali otworzyć szkołę szybowcową dla okolicznych dzieci – po zakupie szybowca Lippisch SG-38 Zögling w częściach, nadzorowali jego budowę. Latem, 1927 roku, 12 letni Franz Stigler po raz pierwszy zasiadł za sterami maszyny latającej. Nagle jednak, ku przerażeniu ojca, nos maszyny uniósł się mocno w górę, po czym szybowiec spadł na ziemię, rozbijając się. Młody Franz przeżył jednak ten wypadek. Okazało się, iż ojciec Franza zapomniał zamontować przeciwwagi, która balansowałaby ciężar maszyny. Niezrażony tym Franz ponownie zasiadł za sterami.
Początkowo, ku zadowoleniu matki, Stigler chciał zostać księdzem – jednak po tym, jak zakochał się w córce browarnika zrozumiał, iż stan duchowny nie był dla niego. Chciał latać – początkowo rozpoczął studia z inżynierii lotnictwa, jednak przerwał je, aby skoncentrować się na samym lataniu. Szybko stał się pilotem Lufthansy, z którą wylatał prawie 2000 godzin. W roku 1937 Stigler otrzymał zadanie szkolenia pilotów wojskowych. Wśród jego obowiązków były również loty z zaopatrzeniem dla nacjonalistów w Hiszpanii.
Stiglerowi podobało się bycie instruktorem; jednym z jego uczniów był późniejszy as, Gerhard Barkhorn. Jako pilot cywilny nie miał jednak władzy nad wojskowymi, dlatego szybko wstąpił w szeregi Luftwaffe. Jako doświadczony pilot szybko otrzymał awans na stopień kaprala. W roku 1939, szkolił nawet swojego brata Augusta, który chciał latać bombowcami. Franz martwił się jednak o brata – był on zagorzałym antynazistą, sprzeciwiającym się dojściu Hitlera do władzy. Duma z ukończenia szkolenia przez brata była jednak krótka – w październiku 1940 roku Ju.88 Augusta rozbił się przy starcie. Śmierć brata sprawiła, iż Franz stał się oschły i rozżalony; krótko po tym złożył podanie o przydzielenie do jednostki frontowej.
Po zaakceptowaniu podania i awansie na stopień sierżanta, Stigler dołączył wiosną 1942 roku do jednostki JG 27, operującej z baz w Północnej Afryce na myśliwcach Bf 109F. Pomimo spędzenia ponad 4000 godzin w powietrzu, pierwsza walka powietrzna Stiglera była katastrofą; Stigler spanikował i uciekł, będąc ściganym przez myśliwiec P-40. Po lądowaniu jego prowadzący – as myśliwski Gustaw Rödel – współczuł mu na tyle, iż jedynie pogratulował mu przeżycia pierwszego lotu bojowego. Stigler odpowiedział, iż z chęcią potwierdzi zestrzelenie Rödla po tym, jak zmieni spodnie. Stigler wkrótce spotkał legendarnego asa myśliwskiego Hansa-Joachima Marseille. Szybko wyczyny Marseille'a oczarowały go, choć inni piloci JG 27 byli mniej entuzjastycznie nastawieni do „Gwiazdy Afryki”.
Załoga B-17F "Ye Olde Pub" |
31 maja Stigler zestrzelił pierwszy samolot wroga w karierze – myśliwiec P-40. Po lądowaniu Rödel zganił go za uśmiechanie się – w tej samej potyczce zginęło trzech niemieckich pilotów, więc nie było czego świętować. Krótko po tym sam Stigler został zestrzelony, jednak dzięki pomocy lokalnego plemienia Beduinów powrócił do bazy na wielbłądzie. Pod koniec lipca Stigler miał już na koncie 5 zestrzeleń, dzięki czemu stał się asem; naśladując Rödla, zakazał malowania na swoim samolocie znaków symbolizujących zestrzelenia – to, co robił uważał za pracę zespołową, a nie za powód do chwalenia się. W końcu jednak fotografowie jednostki przekonali go do namalowania znaków. We wrześniu 1942 roku Stigler został odesłany do Niemiec.
Po walkach w Północnej Afryce, Stigler przebazowany został na Sycylię, gdzie brał udział w przechwyceniach alianckich bombowców. Liczba zestrzeleń wzrastała – do kwietnia 1943 roku wyniosła ona 17 maszyn. W tym samym miesiącu Stigler spotkał się z Adolfem Gallandem – początkowo miała to być reprymenda za skupianie się na walce z myśliwcami zamiast na atakowaniu bombowców, jednak po dyskusji na temat taktyki i wspomnieniach z Hiszpanii obaj mężczyźni rozstali się bez zwad. Podczas pobytu na Sycylii Stigler został również przesłuchany przez Gestapo; agenci pytali go o związki brata z Kościołem Katolickim w Niemczech.
W sierpniu Stigler ponownie znalazł się w Niemczech, tym razem jako pilot obrony powietrznej przeciwko nalotom USAAF. W grudniu wziął udział w wydarzeniu, które stało się słynne wiele lat później. Podczas pierwszej misji – nalotu na Bremę – bombowiec B-17 „Ye Olde Pub’” z 379 Grupy Bombowej został poważnie uszkodzony przez niemieckie myśliwce i działa przeciwlotnicze. Wracając do bazy z uszkodzonymi silnikami, odstrzeloną połową statecznika poziomego, zniszczonym nosem, z rannymi i zabitymi na pokładzie, bombowiec został przechwycony przez Stiglera – jeśli by go zestrzelił, otrzymałby Krzyż Rycerski. Widząc stan, w jakim znajdowała się maszyna, Stigler współczuł amerykańskiej załodze, nie atakując, podleciał do kokpitu maszyny i zasygnalizował jej, aby ta wylądowała. Po odmowie, wskazał im drogę do neutralnej Szwecji. W końcu, po krótkim locie skrzydło w skrzydło, Stigler zasalutował, zmówił krótką modlitwę i odleciał do bazy.
Charlie Brown oraz Franz Stigler w 2008 |
W styczniu 1944 roku Stigler otrzymał awans i dowództwo nad jedną z eskadr jednostki JG 27, bazującej w Grazu. Więcej czasu zajmowało mu szkolenie nowych pilotów aniżeli uganianie się za zwycięstwami – do tego zwiększono wymagania do otrzymania Krzyża Rycerskiego – Stiglera jednak niewiele to obchodziło. Kontynuował loty bojowe, jednak zwycięstwa zapisywał na konta młodszych pilotów, aby zwiększyć ich pewność siebie. W październiku został ranny po tym, jak pocisk kal. 12,7 mm trafił go w głowę – cudem przeżył i został uziemiony przez lekarzy, podejrzewających uszkodzenie mózgu.
Po czasie spędzonym z owdowiałą matką, Stigler powrócił do latania w styczniu 1945 roku, po przejściu kursu przeszkalającego na samolot odrzutowy Me262. Po przeszkoleniu dalej kontynuował karierę instruktorską, aczkolwiek ostatnie dni wojny spędził w słynnej jednostce JV 44. Podczas gdy dziennik jednostki wskazuje, iż Stigler zestrzelił 4 amerykańskie bombowce, nie można tego potwierdzić, gdyż pod koniec wojny Stigler przestał zgłaszać zestrzelenia. W maju 1945 wsiadł do odrzutowca i uciekł, poddając się Amerykanom.
Po wojnie Stigler borykał się z problemami biedy, w kraju, który został doszczętnie zniszczony przez wojnę. W roku 1953 przeniósł się razem z żoną do Kanady. Tam znalazł zatrudnienie jako mechanik w firmie zajmującej się wycinką lasów. Po wychowaniu córki Stigler rozwiódł się z żoną w 1954 roku. Ponownie jednak ożenił się i powrócił w przestworza – kupił samolot Bf108 i przemalował go tak, jak myśliwiec Bf109, aby móc grać „tego złego” w pokazach powietrznych. W roku 1990 spotkał się z Charlesem Brownem – pilotem bombowca B-17, którego oszczędził w 1943 roku. Zostali przyjaciółmi, którymi byli aż do śmierci Stiglera w 2008 roku.
O Autorze:
Mark Barber, Konsultant Historyczny War Thunder Mark Barber jest pilotem Brytyjskiej Royal Navy. Jego pierwsza książka została opublikowana przez Osprey Publishing w 2008 roku, następnie napisał kilka tytułów dla Ospray i publikacji dla kilku magazynów, takich jak Brytyjski topowy magazyn poświęcony tematyce lotnictwa FlyPast. Jego główne dziedziny zainteresowań to Brytyjskie Lotnictwo Morskie podczas I i II Wojny Światowej oraz Dowództwo Myśliwskie RAF podczas II Wojny Światowej. Obecnie współpracuje z Gaijin jako konsultant historyczny, wspomagając funkcjonowanie Sekcji Historycznej War Thundera (forum) oraz rubryki As Miesiąca. |
Korzystając z okazji, nie możemy pominąć jednego z najpopularniejszych filmów przygotowanych w War Thunder, który opowiada historię Stiglera oraz Browna.