TBF Avenger (JZ595) z 820 dywizjonu FAA stacjonujący na HMS Indefatigable. Malowanie zrobione przez Satsuki_Kiryuuin | Ściągnij tutaj

Z krajami wycieńczonymi przez rozlew krwi, II Wojna Światowa zbliżała się ku końcowi w sierpniu 1945 roku. 15 sierpnia nad Zatoką Odaki rozgorzała wlaka powietrzna, którą wielu historyków uznaje za ostatnią walkę II Wojny Światowej.
 

Widok z powietrza na płynący Indefatigable, 7 Listopad 1944

Brytyjski lotniskowiec HMS Indefatigable już od kilku miesięcy brał udział w operacjach na Pacyfiku. Brytyjscy piloci rzadko jednak spotykali się w powietrzu z ich japońskimi odpowiednikami. Podporucznik Richard Reynolds z 894 Dywizjonu Morskiego zestrzelił dwa myśliwce A6M Zero 1 kwietnia 1945 roku, po czym trzy dni później asystował przy zniszczeniu trzeciego – dzięki temu stał się asem. Samoloty z 24 Skrzydła przez sierpień osłaniały w dużej mierze flotę przed atakami kamikaze, ale kontakt z wrogiem wciąż był rzadki. Piloci myśliwców Seafire latali na patrole, podczas których nie spotykali jakichkolwiek samolotów wroga. 14 sierpnia Brytyjczycy otrzymali jednak rozkaz nakazujący rozpoczecie operacji ofensywnych już następnego dnia.
 

Samoloty Fleet Air Arm zaatakować miały lotnisko Kisarazu; W pierwszej fali o godzinie 4:00 wystartowały samoloty Fairey Firefly – w drugiej fali miało lecieć sześć bombowców Grumman Avenger. Bombowce eskortowały myśliwce Seafire z 894 i 887 Dywizjonów Morskich. Po starcie samoloty skierowały się nad cel: Podporucznik Hockley prowadził klucz pięciu myśliwców Seafire LIII lecących obok bombowców Avenger, podczas ,gdy wyżej podporucznik Lowden prowadził trzy kolejne myślliwce Seafire FIII w roli osłony wysokościowej. Po dotarciu w pobliże celu okazało się, że zasłaniały go gęste chmury. Brytyjskie samoloty skierowały się więc w stronę celu drugorzędnego: fabryki chemicznej w Zatoce Odaki.
 

Wraz z poprawą widoczności piloci FAA zauważyli parę myśliwców A6M5 poniżej. W rozmowie radiowej brytyjscy piloci stwierdzili, iż są to samoloty – przynęty, mające na celu ściągnięcie myśliwców eskorty niżej – zadecydowano o pozostaniu blisko bombowców Avenger. Podczas rozmowy okazało się, że awarii uległo radio w samolocie podporucznika Hockleya, co pogorszyło możliwości komunikacji pomiędzy myśliwcami.
 

Nagle w słuchawkach rozległ się krzyk ostrzeżenia – na brytyjskie samoloty zanurkowało 12 myśliwców „Zero” (prawdopodobnie z jednostek 302 Kokutai i 252 Kokutai). Piloci myśliwców Seafire odrzucili dodatkowe zbiorniki paliwa i zakręcili na wroga: jedynym, którym nie wiedział o zagrożeniu był Hockley, co okazało się brzemienne – ognień japońskich działek uszkodził powaznie samolot, zaś Hockley zmuszony był do skoku ze spadochronem. Po wylądowaniu Hockley został schwytany a następnie rozstrzelany przez japońskich żołnierzy.
 

Fairey Firefly z 1770 dywizjonu, Fleet Air Arm

Lowden poprowadził trzy myśliwce Seafire na wroga, zauważając przy tym, iż dwa początkowo widziane myśliwce Zero wspinały się, aby dołączyć do walki. Sytuacja nie wyglądała dobrze dla Brytyjczyków – Japończycy mieli przewagę liczebną, atakowali z dołu i z góry, a do tego Brytyjczycy musieli ciągle osłaniać bombowce.
 

Lowden szybko wybrał cel i otworzył do niego ogień z odległości 731 metrów. Lowden trzymał spust aż skrócił odległość do 411 metrów, gdy wrogi myśliwec eksplodował w płomieniach. Sprawdzając najpierw szóstą, Lowden zaatakował drugi wrogi myśliwiec. Jego działko na lewym skrzydle zacięło się, zaś odrzut działka na prawym skrzydle wykrzywił samolot. Kontrując odrzut sterem, Lowden zestrzelił drugi myśliwec, po czym zaatakował trzeci. W tym samym czasie skrzydłowy Lowdena, podporucznik Williams, również zestrzelił wrogi myśliwiec, po czym zaatakował ten sam cel, co prowadzący – w ten sposób czwarty myśliwec wroga spadł z nieba.
 

Nagle na ogonie Lowdena znalazły się trzy wrogie myśliwce. Brytyjski pilot zakręcił, starając się ostrzelać wrogie samoloty przed wejściem w walkę kołową. Lowdenowi udało się uszkodzić dwa wrogie myśliwce, zanim zakręt zmniejszył jego prędkość, dając przewagę japońskim maszynom. Bez amunicji i z dwoma zestrzeleniami własnymi, jednym zestrzeleniem dzielonym i dwoma uszkodzeniami, Lowden ostro zanurkował, uciekając w stronę lotniskowca z prędkością 683 km/h. W drodze powrotnej jego samolot przechwyciły amerykańskie myśliwce Corsair – Lowden uniknął jednak zestrzelenia przez wysunięcie podwozia i ostry skręt, który ukazał amerykańskim pilotom znaki rozpoznawcze na skrzydłach. W tym samym czasie podporucznik Murphy, numer trzy z klucza Lowdena, wpadł w walkę kołową z dwoma myśliwcami Zero. Później zgłosił zestrzelenie obu maszyn wroga.
 

Pozostałe cztery myśliwce Seafire starały się przez cały czas ochraniać bombowce. Samolot skrzydłowego Hockleya, podporucznika Gorvina, został trafiony – do tego zacięło się jedno z działek i nie zadziałał mechanizm zwalniający dodatkowy zbiornik paliwa. Prowadzący drugą parę podporucznik Kay podpalił jeden z mysliwców Zero atakujących bombowce, po czym celną serią odciął ogon drugiej wrogiej maszynie. Nim skończyła mu się amunicja uszkodził jeszcze trzeci myśliwec wroga. Jego skrzydłowy, podporucznik Duncan, również zmagał się z zaciętym działkiem. Pomimo tego, udało mu się zestrzelić jeden myśliwec wroga, nim brak amunicji zmusił go do ucieczki w chmury.
 

W trakcie walki cztery myśliwce Zero przebiły się przez eskortę i zaatakowały bombowce Avenger. Jeden z bombowców został ciężko uszkodzony – pomimo tego pozostał w formacji. W tym samym czasie strzelec pokładowy starszy bosman Simpson zgłosił zestrzelenie jednego myśliwca, po tym jak trafił go kilkoma seriami z broni pokładowej. Wszystkim sześciu bombowcom udało się zbombardować cel, aczkowiek najciężej uszkodzona maszyna musiała wodować obok niszczycieli eskorty po powrocie w rejon lotniskowca.
 

Supermarine Seafire

Ostateczny rozrachunek ostatniej bitwy powietrznej II Wojny Światowej był znacznie lepszy dla Aliantów – zgłoszono zestrzelenie 7 maszyn wroga, 3 prawdopodobne zestrzelenia i 4 uszkodzenia, przy stracie 1 myśliwca Seafire i 1 bombowca Avenger. Do dziś nie można w stu procentach potwierdzić tych danych ze względu na braki w japońskiej dokumentacji. 302 Kokutai zgłosił zestrzelenie 1 maszyny i dwa zestrzelenia prawdopodobne przy stracie 4 samolotów, co potwierdza w pewnien sposób brytyjskie raporty. 252 Kokutai zgłosił zestrzelenie dziewięciu maszyn wroga i uszkodzenie czterech innych (w okolicy operował również amerykański dywizjon VF-88, który zgłosił zestrzelenie 8 maszyn wroga przy stracie 4 myśliwców – do dziś nie udało się odnaleźć dokumentów opisujących straty 252 Kokutai w tym dniu).
 

Podawanie zawyżonej liczby zestrzeleń było normalną rzeczą w dowolnych siłach powietrznych, wynikającą z chaotycznej natury walk powietrznych. Z pewnością myśliwce Seafire z 24 Skrzydła spota kały się w tym dniu z samolotami z 302 Kokutai i prawdopodobnie z cześcią myśliwców z 252 Kokutai.
 

Pomimo braku konsensusu co do finalnego wyniku starcia, to myśliwce Seafire okazały się być lepsze od myśliwców Zero pomimo faktu, iż Japończycy mieli przewagę wysokości i liczebności, zaś Brytyjskie samoloty zmuszone były ochraniać bombowce. W tym czasie jednak Cesarskiej Marynarce Wojennej brakowało doświadczonych pilotów; większość z pilotów Royal Navy walczących 14 sierpnia również nie była weteranami, ale w ich wypadku byli oni w stanie przejść pełne szkolenie, często pod okiem asów myśliwskich – takiej możliwości japońscy piloci nie mieli.
 

Jako ostatni wylądował podporucznik Victor Lowden – z przegrzanym silnikiem, dwoma zestrzeleniami, zestrzeleniem dzielonym i dwoma uszkodzeniami wychodził z kokpitu gdy dowiedział się, że Japonia złożyła broń. Poza formalnościami wojna dobiegła końca.
 

O Autorze

Mark Barber, Konsultant Historyczny War Thunder Mark Barber jest pilotem Brytyjskiej Royal Navy. Jego pierwsza książka została opublikowana przez Osprey Publishing w 2008 roku, następnie napisał kilka tytułów dla Ospray i publikacji dla kilku magazynów, takich jak Brytyjski topowy magazyn poświęcony tematyce lotnictwa FlyPast. Jego główne dziedziny zainteresowań to Brytyjskie Lotnictwo Morskie podczas I i II Wojny Światowej oraz Dowództwo Myśliwskie RAF podczas II Wojny Światowej. Obecnie współpracuje z Gaijin jako konsultant historyczny, wspomagając funkcjonowanie Sekcji Historycznej War Thundera (forum) oraz rubryki As Miesiąca.