Pojedynki Messershmittów z Jakowlewami  zaczęły zapełniać raporty bojowe od początku Operacji Barbarossa. Wszystkie typy niemieckich 109'tek, które walczyły w Bitwie o Anglię były używane również w walce z Radzieckimi Jakami 1B oraz Jakami 7 aż do 1942r  i Operacji Fall Blau. Po tej kampanii Jaki 3 i 9 wzbiły się w powietrze by walczyć z BF109 oraz ich kuzynami- FW190.  Walczyły lepsze samoloty, choć  pilotowane były przez słabiej wyszkolonych pilotów.

Jak-1 był ulubieńcem pilotów lecz został zapomniany przez to, że był w cieniu Spitfireów i innych popularnych samolotów walczących na Zachodzie. Nowoczesny kadłub konstrukcji metalowej kratownicowej, pokryty sklejką w części środkowej i płótnem w pozostałej części, silnik osłonięty zdejmowanymi panelami z blachy duralowej. Skrzydło konstrukcji drewnianej, dwu dźwigarowe, pokryte sklejką. Usterzenie klasyczne, konstrukcji drewnianej pokryte sklejką; powierzchnie sterowe (w tym lotki) konstrukcji metalowej, pokryte płótnem.

IJego przeciwnikami po Niemieckiej stronie były w pełni metalowe maszyny. To dawało im przewagę w wytrzymałości na ogień nisko kalibrowej broni lecz biorąc pod uwagę tradycję (zapoczątkowaną w 1916 r.)  uzbrajania samolotów w działka ta różnica materiałowa nie dawała aż takiej przewagi, przynajmniej w teorii. 

Jak-9 został podsumowany przez Galland'a i resztę Naczelnego Dowództwa bardzo prostą frazą - Spitfire Wschodu. Był szybki i zwrotny oraz posiadał dobre uzbrojenie. Miał lepszy współczynnik wspinania, nurkowania oraz przyśpieszenia niż wszystkie modele 109 aż do wersji G-6. Mało tego, był wspaniałym samolotem na niski pułap gdzie miało miejsce większość pojedynków na Froncie Wschodnim.