Każdego roku, 25 kwietnia w Australii świętowany jest ANZAC Day, jako najbardziej uznawane i uroczyste święto narodowe. Dzień ten upamiętnia rocznicę lądowania wojsk australijsko-nowozelandzkich pod Gallipoli w Turcji, gdzie Turecka armia starła się z owymi wojskami podczas I Wojny Światowej. ANZAC jest skrótem od „Australian and New Zealand Army Corps”. Żołnierze z tej formacji nazywani byli potem ANZAC-ami. Nazwa ta w obu krajach otoczona jest wielkim szacunkiem.

 

W 1915 australijskie i nowozelandzkie oddziały utworzyły część sił inwazyjnych, których zadaniem było zdobycie Dardaneli. Musieli pierw zajać półwysep Gallipoli i w ten sposób utworzyć przejście do Dardaneli morskim siłom Brytanii i Francji. Nadrzędnym celem było zdobycie stolicy Imperium Osmańskiego — Konstantynopola (dzisiaj Istambuł), gdyż Osmanowie byli sojusznikami II Rzeszy. Siły australijsko-nowozelandzkie wylądowały pod Gallipoli o świecie 25 kwietnia.

 

Jak tylko wojska alianckie rzuciły się przez plażę, ich zapał ostudził miażdżący ogień niewielkiej grupy zdeterminowanych obrońców. To co zostało zaplanowane jako nokautujący cios, szybko przeszło w impas. W ten sposób kampania przeciągnęła się o osiem miesięcy, kończąc się tylko tym, że po obu stronach pozostały ogromne liczby rannych i zabitych. Szacuje się, że zginęło osiem tysięcy Australijczyków i Nowozelandczyków, natomiast straty tureckie po dziś dzień nie są znane. Lądowanie ANZAC w zatoce zebrało niszczycielskie żniwo. Dla tak małej populacji obu krajów, praktycznie żadna rodzina nie pozostała nietknięta. Dlatego też, 25 kwietnia niedługo potem został dniem, kiedy to Australijczycy wspominają poświęcenie i ofiarę tych, którzy polegli w ANZAC i innych późniejszych bitwach tej wojny.

 

W końcu desant na Gallipoli zakończył się fiaskiem, jednak bohaterstwo w boju żołnierzy australijskich i nowozelandzkich trwale odcisnęło się w mentalności tych narodów. Stworzenie "legendy ANZAC" stało się ważnym społecznie elementem rozwoju obydwu nacji.

 

Dziś Australijczycy traktują 25 kwietnia jako dzień pamięci – co roku odbywają się oficjalne uroczystości państwowe. W ciągu dnia w paradach ANZAC, odbywających się w stolicach stanów i dużych miastach, biorą udział weterani służby. W kaplicach pamięci rozsianych po całym kraju prowadzone są uroczystości upamiętniające poległych. To własnie tu dzień ANZAC spędzany jest w zadumie i refleksji na temat wojny, jej wpływu na naród i tego, co pozostawia po sobie.

 

„Lest we Forget”.