Piękne malowanie Flygvapnet Griffon Spitfire (Spitfire Mk. 22)stworzone przez Thorvald_Gerwulf

Szwecja była jednym z pierwszych krajów który docenił lotnictwo wojskowe – pierwsze dwupłatowce zwiadowcze nabyli w 1912 r. Szwedzkie siły powietrzne, Fygvapnet, zostały oficjalnie założone pierwszego lipca 1926.

Szwecja zdecydowała się pozostać neutralna w konfliktach europejskich, co uchroniło ją przed pierwszą wojną światową i pozwoliło na zakup uzbrojenia od każdej z walczących stron, nie ważne czy były to konstrukcje brytyjskie, francuskie, włoskie, niemieckie, czy amerykańskie. Szwedzi konstruowali również własne maszyny, takie jak np. dwupłatowiec Jaktfalken.

W późnych latach 1930 nawet Szwecja wzięła na poważnie zagrożenie wybuchem kolejnej wojny i rozpoczęła modernizację armii. Flygvapnet posiadało bombowce Ju 86, ale kiedy Niemcy napadły na Polskę w 1939 roku, najlepszym myśliwcem Flypvapnet był Gloster Gladiator.

Kiedy w listopadzie 1939 roku wybuchła Wojna Zimowa pomiędzy Związkiem Radzieckim, a Finlandią, Flygflottilj 19 – ochotniczy pułk latający na myśliwcach Flygvapnet Gladiator i bombowcach Hawker Hart, został oddelegowany do pomocy w obronie północnej Finlandii. 12 stycznia 1940 pułk F19 odbył swoją pierwszą misję bojową, której celem była radziecka baza lotnicza. Trzy samoloty I-15 bis zostały zniszczone na ziemi, a kolejny został zestrzelony przez porucznika Iana Iacobiego, który tym samym został pierwszym pilotem Flygvapnet, któremu udało się zestrzelić wrogą maszynę.

Misja przyniosła duże straty. Jeden Hawker Hart został zestrzelony w drodze powrotnej, a kolejne dwa zderzyły się ze sobą w głębi terytorium wroga. Jeden członek załogi zginął na miejscu, a dwóch, którym udało się opuścić samoloty, zostało pojmanych przez radzieckich żołnierzy. Obserwator jednego z tych bombowców, Matti Sundstén, zaklinował się we wraku i runął z nim na ziemię; cudem przeżył nie odnosząc żadnych znaczących obrażeń. Sundstén wydobył swoje wyposażenie z wraku i poruszając się na nartach, skierował w stronę fińskich wojsk. Przez kilka dni przebył 90 kilometrów unikając pojmania, aż dotarł do sojuszników. Wykorzystał całą swoją ubogą znajomość języka fińskiego, by nie zostać rozstrzelanym jako wrogi żołnierz albo nawet gorzej – jako Szwed. Po kilku dniach leczenia odmrożeń powrócił do czynnej służby.

F19 kontynuowało patrole nad północną Finlandią, głównie zestrzeliwując nieeskortowane bombowce takie jak SB 2 i TB-3. Kiedy 13 marca zakończyła się Wojna Zimowa, jednostka F19 miała wykonanych 464 wylotów, zestrzelonych 8 wrogich samolotów tracąc tylko 3 ludzi.

Część szwedzkich pilotów latała w barwach RAF, jednak najlepszym pilotem i jedynym asem szwedzkiego pochodzenia był William Anderson, który wraz z rodzicami wyemigrował do Stanów Zjednoczonych jeszcze jako niemowlę. Anderson latał na P-51D nazwanym ”Swede's Steed” (ang. Rumak Szweda) wygrywając siedem starć powietrznych przeciwko niemieckim myśliwcom. Anderson był również pierwszym pilotem, któr zestrzelił rakietę V-1 (17 czerwca 1944)

Flygvapnet ostatecznie rozpoczęło modernizację w 1940 roku zakupując włoskie myśliwce CR.42 i Re.2000 oraz amerykańskie P-35. Po wojnie Szwecja importowała samoloty Spitfire, P-51, de Havilland Vampire oraz Hawker Hunter.

Szwecja rozwinęła również własne projekty takie jak FFVS J 22 i, stworzone przez Saab bombowce Saab 17 oraz Saab 18 wraz z ostatecznym, unikalnym dwu belkowym myśliwcem Saab 21. Został on później rozwinięty w wersję J 21R – jedyny samolot, w którym z powodzeniem zastąpiono napęd śmigłowy odrzutowym.

Po J 21R, Saab zaprojektował odrzutowiec Tunnan. J 29 „Latająca Beczka” został zaprezentowany w 1950 jako konkurent MiG-15 i F-86 Sabre. Chrzest bojowy przeszedł w 1961 w siłach ONZ w Kongo, operując na prymitywnych pasach startowych, uznanych za zbyt krótkie dla F-86. Podczas gdy katangańskie wojsko nie posiadało poważnej siły ognia, Tunnan potwierdził, że jest nieugiętym i zdolnym do walki w ciężkich warunkach myśliwcem.

By oddać cześć Szwedzkim pilotom, jak również unikalności samolotów Flygvapnet, prezentujemy wam godło Szwedzkich Sił Powietrznych.