War Thunder background
Rycerze Przestworzy - Dywizjon 308!
Uwaga! Artykuł został opublikowany na starszej wersji strony. Mogą wystąpić problemy z wyświetlaniem na niektórych przeglądarkach.


 

308 Dywizjon Myśliwski „Krakowski” sformowano 9 września 1940 roku w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa na lotnisku Squires Gate w Blackpool. Dywizjon 308 składał się z pilotów oraz personelu naziemnego, pochodzących z 2 pułku lotniczego w Krakowie. Znakiem rozpoznawczym na kadłubach samolotów malowane były litery ZF przez co do pilotów przylgnął przydomek zefiry, a lotnicy nosili jedwabne szaliki koloru białego.

 

Odznaka dywizjonu to znak 121. eskadry myśliwskiej, przedstawiający uskrzydloną strzałę oraz biało-czerwono-niebieską wypustką. Strzała została umieszczona po przekątnej czarnej, kwadratowej tarczy, otoczonej żółtą obwódką i ustawionej pod kątem 45°. W przeciwieństwie do przedwojennego znaku grot strzały mierzył w prawą stronę. Święto dywizjonu przypadało na dzień 24 czerwca, na pamiątkę pierwszego ofensywnego lotu nad Francję - 24 czerwca 1941 roku.

 

Pierwszymi dowódcami dywizjonu byli - brytyjskim dowódcą - s/ldr John Davis, a jego polskim odpowiednikiem - kpt. pil. Stefan Łaszkiewicz.

 

Na początku dywizjon wyposażono w samoloty typu Hawker "Hurricane" Mk-I i 12 września rozpoczęły się szkolenia pilotów w Speke niedaleko Liverpoolu. 25 września dywizjon został przeniesiony na lotnisko Bagington, gdzie po pierwszych szkoleniach rozpoczęto drugi etap ćwiczeń przygotowujący pilotów do lotów nocnych.  Niestety 16 października zginął brytyjski dowódca - Davis, wlatując w zaporę balonową w czasie lotu treningowego. Na jego miejsce oddelegowany został s/ldr Morris, który był drugim i ostatnim dowódcą brytyjskim tego dywizjonu. Poza dowództwem brytyjskim istniało również polskie, a dowodzącymi podczas jego istnienia byli:


9 września 1940 - 9 listopada 1940 - kpt.pil Stefan Łaszkiewicz,
10 listopada 1940 - 7 grudnia 1940 - kpt. pil Walerian Jesionowski,
8 grudnia 1940 - 22 czerwca 1941 - kpt. pil Jerzy Orzechowski,
23 czerwca 1941 - 10 grudnia 1941 - kpt. pil Marian Pisarek,
11 grudnia 1941 - 9 stycznia 1942 - kpt. pil Marian Wesołowski,
10 stycznia 1942 - 10 stycznia 1942 - kpt. pil Tadeusz Nowierski,
6 maja 1942 - 17 maja 1942 - kpt. pil Feliks Szyszka,
25 maja 1942 - 11 lutego 1943 - kpt. pil Walerian Żak,
12 lutego 1943 - 3 marca 1943 - kpt. pil Franciszek Kornicki,
4 marca 1943 - 18 maja 1943 - kpt. pil Paweł Niemiec,
19 maja 1943 - 20 marca 1944 - kpt. pil Józef Żulikowski,
21 marca 1944 - 16 listopada 1944 - kpt. pil Witold Retinger,
17 listopada 1944 - 30 czerwca 1940 - kpt. pil Karol Pniak,
1 lipca 1945 - 3 stycznia 1947 - kpt. pil Ignacy Olszewski,

Od 15 listopada dywizjon rozpoczął dyżury bojowe i 24 listopada zestrzelono wrogi Ju-88. 1 grudnia dywizjon osiągnął pełną gotowość bojową i wszedł w skład 9. Grupy Myśliwskiej.

Bagington, koniec 1940 r.

Pierwszy rząd (od lewej) P/O F. Szyszka; P/O Wandzilak; F/Lt Jasionowski; F/Lt Wiorkiewicz i P/O Kawnik.

Środkowy rząd: P/O Maciejewski; F/O Grudzinski; P/O Koczor; Sgt Kowala i nieznany.

Ostatni rząd: F/O Wielgus; nieznany; Sgt Majchrzak.)

 

RAF Baginton, 31 grudzien 1940 r.


Stoją od lewej: F/O Waclaw Wiórkiewicz, P/O Bruno Kudrewicz, F/O John Young, F/Lt dr Ignacy Kolacinski, F/Lt Kazimierz Kosinski, F/O Zbigniew Moszyński, nieznany, F/Lt Mieczyslaw Wiórkiewicz, P/O Bronisław Skibiński, F/O Stefan Janus, F/Lt Franciszek Witakowski, F/O Erwin Kawnik, P/O Jerzy Wolski, F/Lt Vivian Snell and P/O Władysław Grudziński.

Siedzą: S/Ldr Brenus Morris, nieznany, Elizabeth Norton-Griffith- matka chrzestna dywizjonu, nieznany, S/Ldr Jerzy Orzechowski.

Pierwszy rząd: F/Lt Witalis Nikonow, P/O Feliks Szyszka, P/O Stanisław Wandzilak, P/O Tadeusz Hojden, P/O Władyslaw Chciuk, F/O Janusz Zbyszyński (IO) and P/O Władysław Bozek.)

 

Ze względu na złe warunki atmosferyczne loty ograniczono do minimum, niestety doszło do kilku wypadków - zginęło 4 pilotów. 30 marca 1941 roku dywizjon otrzymał nowe samoloty - Spitfire Mk-I, a 14 maja - Spitfire Mk-II. 1 czerwca dywizjon przeniesiono na lotnisko Chilbolton a 24 czerwca dywizjon został przesunięty na lotnisko Northolt, gdzie wszedł w skład 1. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego. 27 czerwca piloci z polskiego dywizjonu zniszczyli aż cztery Messerschmmity. 2 lipca zestrzelono kolejne pięć samolotów, lecz przy tym wyczynie zginął por. pil. Erwin Kawnik a sierż. pil. Paweł Kowala po skoku ze spadochronem trafił do niewoli. W składzie Polskiego Skrzydła Myśliwskiego dywizjon 308 wykonywał loty patrolowe nad Kanałem La Manche oraz osłaniał loty bombowców. Także loty bojowe nad Francję należały do zadań dywizjonu "Krakowskiego". 5 września 1941 roku dywizjon otrzymał samoloty typu Spitfire Mk-VB.

 

Jesień 1941 r. Sgt Schiele i jego monter pozują na Spitfire VB, widać tutaj Wielki Wóz namalowany na prośbę pilota

 

W 1941 r. piloci 308 Krakowskiego Dywizjonu Myśliwskiego zgłosili 52 pewne zestrzelenia wrogich samolotów, 10 prawdopodobnych i 13 uszkodzonych. Dzięki temu zajęli pierwsze miejsce wśród dywizjonów myśliwskich Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. 21 września 1941 r. ppor. pil. Stanisław Wandzilak jako pierwszy lotnik Polskich Sił Powietrznych zestrzelił niemiecki myśliwiec typu Focke-Wulf Fw 190. 12 grudnia 1941 r. dywizjon przesunięto na lotnisko Woodwale, natomiast 30 lipca 1942 r. „308” wszedł ponownie w skład 1. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego, przenosząc się na lotnisko Heston, aby 29 października 1942 r. powrócić na lotnisko w Northolt. 19 sierpnia 1942 r. dywizjon uczestniczył w operacji Jubilee, pod Dieppe. W 1943 roku dywizjon otrzymał zadania, które nie pozwalały mu się wykazać w walce, miał patrolować Kanał, chronić bombowce oraz osłaniać konwoje morskie. 29 kwietnia dywizjon przeszedł na odpoczynek, przebazowując sie na lotnisko Church Fenton Od 5 lipca, bazując na lotnisku w Hutton Cranswick. Kolejna zmiana miejsca nadeszła 7 września, od kiedy piloci przebywali na lotnisku we Friston. W październiku dywizjon wszedł w skład 131. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego, a od września przeniósł się ponownie do Heston. 11 listopada nastąpiła ostatnia w tym roku zmiana - dywizjon wylądował w Northolt, otrzymując samoloty typu Spitfire Mk-IX.

 

S/Ldr Witold Retinger i jego Spitfire Mk IX

 

 Dywizjon 308, lotnisko Chailey, hrabstwo East Sussex 1944 r.

 

1 kwietnia 1944 r. całe 131. Skrzydło przeniosło się na lotnisko w Deanland.Podczas pierwszego dnia inwazji dywizjon wykonał cztery loty w sile 12 Spifire. 3 sierpnia 1944 r. dywizjon przeniósł się na lotnisko Plumetot w wyzwolonej Francji.

 

Prawdopodobnie Chailey, maj 1944 r. Obsługa naziemna dywizjonu wraz z Spitfire MH750, ZF-A, pilotowany przez F/Lt Bochniak.

 

Plumentot 1944r., Francja. Spitfire Mk IX, ZF-R, MK984, S/Ldr Retinger

 

Od tej pory dywizjon miał wiele zadań, codziennie musiał podrywać się do lotu przynajmniej trzy, cztery razy. Podczas bitwy o Falaise Polacy zniszczyli 150 samochodów oraz 12 dział.

5 września 1944 r. dywizjon przeniósł się na lotnisko Londiniere, a 10 września 1944 r. na lotnisko w Vendeville. Od 2 października Polacy bazowali w Deurne, a od 11 października - w St. Denijs. W ostatnich dwóch miesiącach 1944 roku dywizjon podrywał się rzadko, lecz 16 grudnia 1944 r. wzniósł się w powietrze, aby odeprzeć kontrofensywę w Ardenach. 1 stycznia 1945 r. powracający do bazy Polacy z nalotu bombowego razem z dywizjonem 317 zniszczyli niemieckie samoloty w trakcie ataku na alianckie lotniska. Dywizjon "Krakowski" zestrzelił dwanaście i 1/2 maszyn nieprzyjaciela tracąc przy tym por. pil. Wacława Chojnackiego a 317 dywizjon zniszczył 6 samolotów. 13 stycznia 1945 r. dywizjon przeniósł sie do Grimbergen. Piloci przenosili się jeszcze kilka razy: 9 marca 1945 r. do Gilze, 13 kwietnia 1945 r. na lotnisko w Nordhorn, 30 kwietnia 1945 r. do Varrelbusch.

 

 

 

wiosna 1945 r., Mk XVIs: ZF-U and ZF-E, TD242

 

lato 1945 r., Niemcy, Spitfire XVIs  na przedpolu ZF-O TB995, za nim ZF-R TB632, ZF-T TB637, i ZF-M TB890.

 

Tam zakończył się szlak bojowy dywizjonu 308. Pozostał on jednak w Niemczech, razem z siłami okupacyjnymi do końca 1946 roku. Dywizjon rozwiązany został 3 stycznia 1947 r. na lotnisku Porteath w Kornwalii.

 


13 styczeń 1947r., ostatnia fotografia jednostki podczas imprezy pożegnalnej

Pierwszy rząd (od lewej): Edward Tybuszewski, Wladyslaw Majchrzyk, Stanislaw Bochniak, Karol Pniak, Stefan Witorzenc, Edward Jaworski, Waclaw Korwel i Zygmunt Malinowski. Środkowy rząd (od lewej): Wlodzimierz Link, Jan Pidek, Bronislaw Dobrzynski, Ludwik Mikolajczak, Wladyslaw Mielcarek, Jozef Stanowski, Stanislaw Toloczko, Jozef Knap, Boleslaw Jedliczko and Bogdan Strobel.

Ostatni rząd (od lewej): Jozef Mierzejewski, Witold Gajewski, Tomasz Rzyski and Konstanty Jasinski.)


 

Statystyki:

Od 9 września 1940 roku do 8 maja 1945 roku dywizjon 308 wykonał 8812 lotów bojowych, w czasie - 13 200 godzin. Zestrzelono 69 i 1/2 samolotów - na pewno, prawdopodobnie 13 i uszkodzono 21. Zrzucono 500 ton bomb, zniszczono 496 pojazdów mechanicznych, 17 lokomotyw, 31 czołgów, 45 barek i holowników, 109 wagonów i 28 budynków. Straty wyniosły - 22 zabitych, 24 zaginionych i 13 wziętych do niewoli. Stracono 78 samolotów zniszczonych i 24 uszkodzone.

Dział Historyczny Polskiego Zespołu War Thunder

Czytaj więcej:
Skrzynka z narzędziami!
  • 8 kwietnia 2024
Inferno Cannon: PLZ83-130
  • 24 kwietnia 2024
Już naprawione! Nr 91
  • 24 kwietnia 2024
Dzień Świętego Jerzego: Flaga Anglii tymczasowo powraca!
  • 23 kwietnia 2024